Kentsel dönüşümün daha hızla yaygınlaştığı günümüzde kamulaştırma tabiri de sıklıkla duyulmaya başlandı. Kamulaştırma nedir ve nasıl yapılır? Kimler kamulaştırma yapabilir gibi birçok soru sorulabilir.
Buna göre kamulaştırma; devlet ya da kamu tüzel kişileri tarafından, kamu yararının gerektirdiği durumlarda, özel mülkiyette olan taşınmaz mal ya da malların, tamamı ya da bir kısmına el konulara ya da irtifak hakkı tesisi gerçekleştirilerek, karşılığının peşin olarak ödenmesi suretiyle yapılan işlemlerdir.
Kamulaştırma süreci; özel mülkiyetin sona ermesi anlamına gelir. Farklı ve aynı zamanda ayrıntılı şekil ve usul kurallarına uygun şekilde yapılır.
Kamulaştırma sürecinin mahkeme aşamasında; en geç 40 gün sonrası için Asliye Hukuk mahkemesi tarafından, duruşma günü belirlenin ve taşınmaz sahibine tebliğ edilir. Tarafların mahkeme sırasında anlaşamaması durumunda hâkim; bilirkişi tarafından kamulaştırma bedeli tespit edilmesini ister.
Kamulaştırma nedir ve nasıl yapılır konusunda mahkeme sürecinde; anlaşma ya da bedel tespitinden sonra, idareye bedel ya da ilk taksit yatırılır ve dekont ibrazı için 15 gün süre verilir. Dekontun ibraz edilmesinin ardından, mahkeme tarafından idare adına mülkiyet tescili kararı verilir.
Kamulaştırma yapılırken, tapu tescil için, malikin rızası ya da mahkeme kararı gerekir. Tapu Kanunu’nun 26. Maddesine göre; tapu sicil müdürlüğü tarafından resmi senet düzenlenir ve taşınmazın maliki ile kamulaştırmayı yapacak idare temsilcisi tarafından imzalanır.
Kamulaştırma için istenen belgeler;
Taşınmaz malların tamamı ya da bir kısmı kamulaştırılabilir. Hisseli taşınmazlar, bir ya da birden fazla hissedarın hissesinin kamulaştırılması da yapılabilir.
Özel mülkiyet olan her türlü taşınmaz, tapuda kaydı olsun ya da olmasın kamulaştırılabilir. Tarla, arazi üzerinde yapı olup olmamasına bakılmaksızın arsalar, tapu kütüğünde ayrı sayfaya kaydedilen bağımsız ve sürekli haklar, kat mülkiyeti kütüğüne kayıtlı bağımsız bölümler, kamulaştırılabilir.
Acil kamulaştırma; kamulaştırma sürecinin Bakanlar Kurulu Kararı ile hızlandırılarak gerçekleştirildiği yöntemdir. Böylece satın alma işlemleri, çok daha kısa sürede yapılır. Kamu yararına olan ve aciliyeti olan konularda işlemler, hızlı şekilde gerçekleştirilir.
Acil kamulaştırma kararı sadece Bakanlar Kurulu tarafından yapılır. Bu konuda en çok karayolları konusunda acil kararlar alınmıştır. En yaygın şekilde acil kamulaştırma kararının alındığı alanlar ise kentsel dönüşüm konusunda gerçekleştirilir.
Kamulaştırma nedir ve nasıl yapılır kapsamında kısmen kamulaştırma da yapılabilir. Taşınmazın sadece belli bölümleri kamulaştırılır. Örneğin 15bin m2’lik bir alanın 3bin m2’lik alanı kamulaştırılırsa, kısmen kamulaştırılmış kabul edilir.
Üyesidir 
